Onderstaande artikel bevat een stuk geschiedenis met uitleg over hoe het ooit was.
En als tweede deel de bedoeling van dit artikel. Een technische uitleg wat een SAS en wat een SATA schijf is zonder al te diep in de techniek te duiken.

Geschiedenis

Tegenwoordig is zo ongeveer iedere pc voorzien van een harddisk met een SATA aansluiting. Dat was ooit anders.
Voordat SATA de standaard werd had je nog de IDE harddisks.
Die waren nog niet zo heel snel, totdat je de IDE Ultra DMA 6 (Ultra ATA/133) kreeg.
Dit was nog een fractie trager dan de eerste SATA schijven.
Over de tijd van IDE, RLL en MTM harde schijven praat ik hier niet.
Véél te lang geleden en vooral niet meer interessant.

IDE of SCSI

Naast de IDE harde schijven, bestonden er ook zogenaamde SCSI schijven (SCSI=Small Computer System Interface, uitgesproken als skoesie).
Uiteraard kan ik een heel verhaal schrijven over SCSI zelf, hoe het werkt en zo, maar dat gaat voorbij aan het doel van deze blog.
Mijn ervaringen met SCSI  zijn best goed. Het was allemaal behoorlijk snel. Zeker toen ik met Ultra SCSI en SCSI 3 aan de slag ging.
Dat snelle kwam niet echt voort uit de harde schijf. Want die was volgens mij gelijk aan de IDE versies die ik ook in het systeem had.
De SCSI was met name sneller omdat de SCSI controller een eigen processor had. Hij ontlaste met het IO (in- en output), verkeer de hoofdprocessor van mijn computer.

De taken van de IDE schijven liepen gewoon via de Intel of AMD processor die in je systeem zat. Terwijl de hoofdprocessor in een SCSI systeem tegen de SCSI controller zei:”Hier dit is voor jou. Handel het maar zelf af.”. Je computer houdt zich bezig met parallelle verwerking. En kan daardoor sneller werken.

SCSI aansluitingen door de tijd.

SCSI connector op een SCSI controller

IDE of SATA

Het grote verschil tussen IDE en SATA was de kabel. IDE is een parallelle verbinding (je zou hem ook Parellel ATA kunnen noemen.), en Sata een Serieële.

SATA betekent ook Serial ATA.
Inmiddels zitten in de meeste systemen een SATA 3 of te wel een Serial ATA-600 aansluiting.
Die is goed voor 600MB.
Inmiddels zijn hier van een drietal revisies uitgebracht.
3.1 Met als doel de mSata – SSD drives.
3.2 Met als doel SATA M.2. Waarbij de snelheid opgerekt wordt tot 1969MB.
3.3 Deze maakt gebruik van de stroomvoorziening die ook bij de SAS schijven gebruikt wordt.

SCSI of SATA

Het was dus geen wonder dat de servers met name SCSI gebruikte. Het was ongelooflijk snel voor die tijd. En de SCSI interface kon ook meer schijven over dezelfde kabel aansturen dan bij de IDE. IDE was beperkt tot 2. Een master en een slave.
En bestond een van beide uit een langzamere standaard dan de andere, werd alles terug gebracht tot de langzamere standaard.
Het was toen echt van belang om je harddisk niet tesamen aan te sluiten met je cd-rom drive.

Uiteindelijk legde de SCSI het af tegen de SATA schijven. Puur omdat de SATA interface (Serieel) toch sneller was, ook al gebeurde de afhandeling weer via de computer processor.

SATA of SAS

Voordelen SAS boven SATA

Na de SCSI standaard is men de SCSI over Fiber (glasvezel) standaard gaan ontwikkelen. Deze werden voornamelijk in SAN’s (Storage Area Network) gebruikt.
De SAS standaard is in Principe ook een SCSI standaard. Maar dan net weer iets anders. Serieel namelijk. Dat is dan ook meteen de overeenkomst met SATA. Serial SCSI en Serial ATA (IDE en SCSI waren parallel). [Parallel is alle datablokken naast elkaar en serieel is alle datablokken na elkaar.]

SAS en SCSI over Fiber gaan qua snelheid een beetje haasje over. Dan is die sneller, dan de ander weer.
Het lijkt er op dat SAS aan de winnende hand is. Waarschijnlijk komt dat ook door de interface. Via de SAS-backplane (connector in de server) kan je ook SATA schijven aansluiten. Andersom gaat het niet. Je kan geen SAS harddisk aansluiten op een SATA backplane.
Buiten de snellere interface (verbinding) die SAS heeft boven SATA, is het ook nog eens zo, dat de SAS schijven een veel hogere datadoorvoer hebben, hetgeen voornamelijk veroorzaakt wordt door de hogere rotatie snelheid.

NAS schijven

Western Digitals Red* schijven hebben een snelheid tussen de 5400 en 7200 in. Dit is geen variabele snelheid, echter een voor die schijf vastgestelde snelheid. Ik meen ergens gelezen te hebben dat die rond de 5800 toeren ligt.
De Red Pro, de schijven van HGST* of NAS schijven van Seagate* draaien op 7200 toeren.
Echter draaien de SAS schijven op 7200, 10.000 of zelfs op 15.000 toeren. En dat vaak zelfs op 2.5″. In tegenstelling tot de bovengenoemde NAS schijven.

Er is ook een 2,5 inch server schijf.

De enige uitzondering hier op is Western Digital, die ook NAS schijven op 2.5″ hebben. 750GB en 1TB.
Qua snelheid doen die niet onder voor een 3.5″ Western Digital Red. Ten opzichte van de Red Pro en HGST redden ze het niet.

* merknaam

Snelheid

Kortom als je snelheid wilt, heb je SAS nodig. Maar dat werkt ook alleen als je server, NAS of SAN het aan kan.
Een SAS schijf kan ook nog iets anders dan opslaan alleen. Het doet ook aan een of andere vorm van error-correctie en foutvoorspelling.
Om het plaatje compleet te maken, heb je ook ECC geheugen (geheugen met error checking en error correctie) nodig. Zodat vanaf de aankomst van de data tot en met het schrijven gecontroleerd wordt op correctheid. Bij een foute CRC-check wordt dat ook meteen hersteld.
Dat is dan ook meteen het voordeel van een SAN over een NAS. Uw data wordt veiliger bewaard.

Voordat u meteen naar de winkel rent om het te kopen, wil ik u toch nog een pas op de plaats laten maken.
Denk ook even aan het kosten plaatje. Het zal wel iets duurder zijn dan een normale nas, (factor 2 a 3) met een paar SATA schijven er in.

Wie gebruikt een SAN?

Terwijl een SAN zich meer bemoeit met de correctheid van de data, is het niet mogelijk om daar allerlei toeters en bellen op te installeren (uitzonderingen daargelaten). Dat kan wel op een NAS.
Waarmee de SAN in principe ook hoger gepositioneerd wordt in de server wereld dan de NAS.
Het is niet voor niets zo, dat grote bedrijven wel Servers hebben die iets kunnen (applicatieservers, exchange servers), en SAN servers waar de data op staat.
Sterker nog, heel vaak draaien de virtuele servers ook als data pakketjes op diezelfde SAN.